Natri bicarbonat là gì? Những ứng dụng của Natri bicarbonat

Natri bicarbonat, còn được gọi là baking soda, là một chất rắn màu trắng có tính kiềm tương tự như soda dùng trong tẩy rửa. Natri bicarbonat ít tan trong nước và thường được sử dụng trong nấu ăn để tạo xốp cho bánh và nước giải khát. Ngoài ra, nó còn được sử dụng trong y tế để trung hòa acid và chữa đau dạ dày. NaHCO3 cũng có thể được dùng để làm giảm lượng dầu trên da và loại bỏ mảng bám trên răng. Hôm nay, hãy cùng mình tìm hiểu về chất này nhé!

Natri bicarbonat là gì?

Natri bicacbonat là một chất rắn màu trắng có hình dạng tinh thể giống như bột mịn, có vị hơi mặn và có tính kiềm tương tự như loại soda dùng trong tẩy rửa.

Tên gọi khác: Natri hiđrocacbonat, Sodium bicarbonat, thuốc muối, bột nở, muối nở, bột nổi, thuốc suổi, nahcolit.

Công thức hóa học: NaHCO3

Do được sử dụng rất rộng rãi trong thực phẩm nên nó còn có nhiều tên gọi khác trong ngành này như: bread soda, cooking soda, bicarbonate of soda, baking soda… Dù soda là tên thông thường của các muối Na2CO3 cũng như NaHCO3, nhưng trên thực tế natri bicacbonat là baking soda, còn natri cacbonat là soda.

Được sử dụng nhiều trong các ngành công nghiệp hóa chất, thực phẩm, dược phẩm

Ngoài tự nhiên, baking soda được tìm thấy trong quặng nahcolite ở những nơi có suối khoáng, loại khoáng chất này được tạo ra từ hàng ngàn năm trước khi mà các sông hồ bị bay hơi một cách nhanh chóng bởi nhiệt độ cao.

Tính chất của Natri bicarbonat

Tính chất vật lý

• Khối lượng mol: 84,007 g/mol
• Khối lượng riêng: 2,159 g/cm³, rắn.
• Điểm nóng chảy: Phân hủy tại nhiệt độ 50°C
• Độ hòa tan trong nước: 7,8 g/100 ml ở 18°C. Đây là một chất tan khá ít trong nước.
• NaHCO₃ là muối kém bền, bị phân hủy bởi nhiệt theo phản ứng.

Tính chất hóa học

NaHCO3 là một muối axit do có gốc H linh động trong thành phần axit, thể hiện tính axit yếu. Tuy nhiên vì đây là muối của axit yếu (H2CO3) nên có thể tác dụng với axit mạnh hơn để giải phóng khí cacbonic CO2.

Vì vậy, NaHCO₃ thể hiện tính bazơ mạnh hơn tính axit

NaHCO₃ bị thủy phân trong dung dịch nước tạo ra bazơ yếu theo phản ứng:

• NaHCO₃ + H₂O → NaOH + H₂CO₃

Tác dụng với dung dịch axit mạnh tạo thành muối, nước và giải phóng khí CO₂:

• NaHCO₃ + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + H₂O + CO₂

Tác dụng với bazơ tạo thành muối mới và dung dịch bazơ mới:

• NaHCO₃ + Mg(OH)₂ → MgCO₃ + NaOH + H₂O

Hoặc tạo thành hai muối mới:

• NaHCO₃ + Mg(OH)₂ → MgCO₃ + Na₂CO₃ + H₂O

Tác dụng với NaOH tạo thành muối trung hòa và nước:

• NaHCO₃ + NaOH → Na₂CO₃ + H₂O

Dưới tác dụng của nhiệt độ tiêu chuẩn, NaHCO₃ tác dụng 2 chiều với Na₂CO₃ theo phản ứng:

• 2NaHCO₃ ←t°→ Na₂CO₃ + H₂O + CO₂

Cách sản xuất Natri bicarbonat

Natri bicacbonat chủ yếu được điều chế bằng công nghệ Solvay bằng cách cho các chất canxi cacbonat, natri clorua và amoniac phản ứng với nhau.

Ngoài ra, chất này còn có thể thu được từ phản ứng của cacbon dioxit CO2 với dung dịch natri hidroxit NaOH. Phản ứng ban đầu tạo ra natri cacbonat:

• CO2 + 2NaOH → Na2CO3 + H2O

Sau đó cho thêm CO2 tới dư để tạo NaHCO3. Dung dịch sau đó được đem đi cô đặc đủ để thu được muối ở dạng khan:

• Na2CO3 + CO2 + H2O → 2NaHCO3

Ứng dụng Natri bicarbonat

Trong ngành thực phẩm

Đây là chất ta có thể thường bắt gặp trong ngành chế biến. Nó giúp tạo độ xốp, giòn cho các loại bánh như: Bánh cookies, bánh quy, muffin, bánh quẩy. Hay nó còn dùng để làm giảm nồng độ axit  trong các loại nước uổng giải khát, nước chanh,..

Có tác dụng làm đẹp cho bánh với vai trò như chất bột nở.

Nó còn được dùng rất hiệu quả trong việc giúp gia vị ngấm vào và làm mềm các món thịt hầm, xương hầm,…

Lưu ý khi mua Natri bicacbonat trong chế biến thực phẩm: cần chọn mua loại tinh khiết, không có tạp chất và có nguồn gốc rõ ràng. Tránh mua ở các cửa hàng hóa chất vì nó chứa nhiều tạp chất có hại không phù hợp với chế biến.

Trong y tế

Trong y học, Natri bicacbonat thường được dùng với tên gọi là thuốc muối. Thuốc này có tác dụng trung hòa axit, góp phần chữa trị các bệnh liên quan đến dạ dày như: ợ nóng và khó tiêu.

Dùng trong thành phần nước súc miệng hoặc sử dụng trực tiếp bằng cách chà lên răng để loại bỏ mảng bám và làm trắng răng.

Nó còn là thành phần giúp giảm lượng dầu trên da dầu, hạn chế nổi mụn trứng cá trên da mặt.

Dùng để tạo bọt và tăng độ pH trong các loại thuốc sủi bọt như: thuốc nhức đầu, thuốc giảm đau,…

Trong đời sống và sản xuất

NaHCO₃ được dùng để lau chùi, tẩy rửa dụng cụ nhà bếp nhờ tính năng mài mòn.

Có tác dụng chống một số loại côn trùng bằng cách rắc chúng vào các khu vực xung quanh nhà ở.

Ngoài ra chất này còn có nhiều ứng dụng quan trọng trong các ngành công nghiệp da, cao su và là chất chữa cháy.

Khôi Nguyên Effect hy vọng với bài viết về Natri bicacbonat là gì và tính chất và vai trò của Natri bicacbonat ở trên, mong những chia sẻ giúp ích cho quý bạn đọc hiểu thêm về Natri bicacbonat