Axit Cacbonic là gì? Cấu tạo và tính chất Axit Cacbonic

Axit cacbonic thường được tìm thấy trong nước của đại dương, biển, hồ, sông và nước mưa, vô cùng phổ biến trong khí quyển. Hôm nay, hãy cùng mình tìm hiểu thêm về Axit cacbonic nhé!

Định nghĩa Axit Cacbonic là gì?

Axit cacbonic là một hợp chất vô cơ có công thức hóa học là H2CO3. Đôi khi, nó còn được gọi là dung dịch carbon dioxide trong nước, vì có chứa một lượng nhỏ H2CO3. Axit cacbonic tạo thành hai loại muối là carbonat và bicarbonat.

Công thức hóa học của axit cacbonic là: H2C03

Khối lượng phân tử: 62,03 g/mol

Axit cacbonic được các nhà khoa học biết đến lần đầu tiên trong nước khoáng vì vị chua. Năm 1597, Andreas Libavius đã​​ công bố trong luận án của ông về axit cacbonic. Johan Baptista van Helmont đã tường thuật chi tiết về quá trình lên men và tác dụng của axit khoáng sản trên đá cacbon.

Axit cacbonic được hình thành bởi carbon dioxide và nước. Axit cacbonic chỉ xảy ra thông qua muối (cacbonat), muối axit (hydro cacbonat), amin (axit carbamic) và axit clorua (carbonyl clorua) (MeSH, 1991).

Trạng thái tự nhiên và tính chất vật lý của axit cacbonic

Axit cacbonic được tìm thấy trong đá và hang động, trong than đá, thiên thạch, núi lửa, mưa axit, nước ngầm, đại dương, biển, hồ, sông và thực vật. H2CO3 còn được tìm thấy trong cơ thể con người.

 Khí CO2 có trong máu kết hợp với nước tạo thành axit cacbonic, sau đó được thở ra dưới dạng khí của phổi. Ngày nay, axit cacbonic cũng được dùng trong nhiều loại nước uống, như cola.

Khi thực hiện phản ứng cho khí CO2 tan trong lượng nước vừa đủ với công thức V(CO2)/ V(H2O) = 9/100, người ta quan sát thấy hiện tượng: Khi trời mưa, nước tạo ra sẽ tự động tác dụng với không khí có sẵn và hòa tan tạo ra khí CO2.

Lần lượt cho một lượng nước để trung hòa một lượng khí CO2 với tỷ lệ nước/khí là 10/9. Thống kê từ các cuộc thí nghiệm này cho thấy, cứ một phân khối khí sẽ cho ra một ml dung dịch H2CO3. Quá trình này được đẩy nhanh hơn khi ta nung nóng dung dịch trong quá trình xảy ra phản ứng.

Như vậy, ta có kết luận rằng: Khi trời mưa, một lượng H2CO3 đã được tạo ra và có lẫn trong không khí.

• Khí CO2 hòa tan trong nước mưa và nước tự nhiên: Khoảng 1000 cm3 khí CO2 hòa tan được 90 cm3 khi CO2.
• Một phần khí CO2 tác dụng với nước tạo thành axit cacbonic, phần lớn khí CO2 còn lại vẫn tồn tại trong khí quyển.
• Axit cacbonic chỉ tồn tại trong dung dịch nước, nó không thể cô lập các hợp chất tinh khiết.

Tính chất hóa học của axit cacbonic

Axit cacbonic (H2CO3) mang đặc tính của một axit nhưng ở dạng rất yếu, nên khiến quỳ tím chuyển màu đỏ nhạt.

H2CO3 là một axit không bền, khó tồn tại trong không khí. Trong điều kiện thường, axit cacbonic tạo thành trong các phản ứng hóa học lập tức bị phân hủy ngay thành CO2 và nước theo phương trình: H2CO3 → CO2 + H2O

Là một axit lưỡng cực, axit cacbonic có thể tạo thành hai loại muối, cacbonat và bicacbonat. Việc bổ sung bazơ vào một lượng dư axit cacbonic sẽ tạo ra muối bicarbonate, trong khi việc bổ sung bazơ dư thừa vào axit cacbonic sẽ tạo ra muối cacbonat (Theo Trung tâm Thông tin Công nghệ sinh học Quốc gia, 2017).

Axit cacbonic là một chất không được coi là độc hại hoặc nguy hiểm. Tuy nhiên, nếu tiếp xúc với nồng độ cao có thể gây kích ứng mắt và đường hô hấp.

Điều chế axit cacbonic như thế nào?

Axit cacbonic là một axit rất yếu và nó gần như không tồn tại được lâu.

Người ta điều chế axit cacbonic bằng cách cho CO2 phản ứng với nước theo phương trình sau:

H2O + CO2 → H2CO3

Ứng dụng axit cacbonic trong tự nhiên và đời sống

Với những tính chất vật lý và hóa học của mình, axit cacbonic có ứng dụng như thế nào trong tự nhiên và đời sống?\

• Trong tự nhiên, H2CO3 có thể hòa tan đá vôi, dẫn đến sự hình thành của canxi bicacbonat Ca(HCO3)2. Đây chính là lý do tạo nên nhiều đặc điểm của đá vôi như măng đá và nhũ đá.
• Trong đời sống, axit cacbonic (H2CO3) cũng được sử dụng trong nhiều loại nước uống có gas như cola.
• Axit cacbonic còn được tìm thấy trong thực phẩm lên men dưới dạng chất thải được tạo ra bởi vi khuẩn ăn thức ăn (Theo Michelle McGuire trong Khoa học dinh dưỡng). Ví dụ về các loại thực phẩm lên men thường ăn là nước tương, súp miso, dưa cải, kim chi và sữa chua. Các loại thực phẩm này chứa vi khuẩn có lợi có thể kiểm soát các vi sinh vật có khả năng gây bệnh đường ruột và cải thiện việc sản xuất vitamin B12 và K.
• Axit cacbonic đóng vai trò trong tính axit cao của soda, nhưng hàm lượng đường tinh luyện và axit photphoric là nguyên nhân chính gây ra tính axit nói trên.
• Ngoài ra, H2CO3 cũng được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác như dược phẩm, mỹ phẩm, phân bón, chế biến thực phẩm, thuốc gây mê,….

Khôi Nguyên Effect hy vọng với bài viết về Axit cacbonic là gì và tính chất và vai trò của axit cacbonic ở trên, mong những chia sẻ giúp ích cho quý bạn đọc hiểu thêm về axit cacbonic